Trong những phương án này, thì Phòng thủ Berlin và Phòng thủ Schliemann là phổ biến nhất hiện nay, tiếp đến là Phòng thủ cổ điển.[16]

• 3...Mge7 (Phòng thủ Cozio)
• 3...g6 (Phòng thủ Smyslov)
• 3...Md4 (Phòng thủ Bird)
• 3...d6 (Phòng thủ Steinitz)
• 3...f5!? (Phòng thủ Schliemann)
• 3...Tc5 (Phòng thủ cổ điển hay Phòng thủ Cordel)
• 3...Mf6 (Phòng thủ Berlin)

Phòng thủ Cozio: 3...Mge7

Phòng thủ Cozio (một phần của ECO 60) là một sự lựa chọn lỗi thời, và là nước thứ ba ít phổ biến nhất của Đen. Dù cho Bent Larsen thỉnh thoảng sử dụng nó thành công, đây vẫn là một trong những phương án ít được khám phá nhất của Ruy Lopez.

Phòng thủ Smyslov: 3...g6

Phương án này có rất nhiều tên gọi: Phòng thủ Smyslov , Phòng thủ Fianchetto, Phòng thủ Barnes, Phòng thủ Pillsbury (một phần của ECO C60). 3...g6, một thế trận yên tĩnh, thi thoảng được sử dụng bởi Vasily Smyslov và Boris Spassky, trở nên phổ biến vào thập niên 1980 khi nó cho thấy diễn biến 4.c3 a6! giúp Đen có được một ván đấu tốt.

Tuy nhiên sau đó đã khám phá ra 4.d4 exd4 5.Tg5 đem lại cho Trắng lợi thế, và do vậy đến nay phương án này ít còn được dùng. Một sự lựa chọn gambit thú vị 4.d4 exd4 5.c3 cũng đã được đề xuất bởi Alexander Khalifman, dù vậy các kết quả diễn biến vẫn chưa được thử nghiệm rộng rãi.

Phòng thủ Bird: 3...Md4

Phòng thủ Bird (ECO C61), 3...Md4, là một phương án không phổ biến trong thực tiễn hiện đại. Nếu chơi cẩn thận Trắng sẽ có được lợi thế.

Phương án này từng được công bố vào năm 1843 trong tác phẩm Handbuch des Schachspiels của Paul Rudolf von Bilguer và sau đó đến cuối thế kỷ 19 nó đã được khám phá thêm bởi Henry Bird. Bird đã chơi phương án này ít nhất 25 lần khi cầm quân Đen, tỉ số là +9 =3 −13 (thắng 9, hòa 3 và thua 13).[17] Phòng thủ Bird về sau cũng từng được sử dụng vài lần trong các giải thi đấu bởi Siegbert Tarrasch, Boris Spassky, và Alexander Khalifman. Mặc dù thi thoảng có thể chứng kiến những vũ khí bất ngờ trong phương án này, không có kỳ thủ mạnh nào sau Bird sử dụng nó thường xuyên.[18] Magnus Carlsen đã từng áp dụng nó trong Olympiad cờ vua lần thứ 41 diễn ra năm 2014 và thua trước Ivan Šarić.[19]

Phòng thủ Steinitz: 3...d6

Phương án này còn được gọi là Phòng thủ Steinitz cổ (ECO C62), 3...d6, chắc chắn nhưng bị động và tù túng. Mặc dù được ưa thích bởi nhà vô địch thế giới đầu tiên Wilhelm Steinitz, và cũng thường được dùng bởi những chuyên gia phòng thủ - nhà vô địch thế giới Emanuel Lasker, José Raúl Capablanca, và thi thoảng là Vasily Smyslov, đa phần nó đã bị bỏ rơi kể từ sau thế chiến thứ nhất, khi mà sự thụ động cố hữu của nó đã thúc đẩy một cuộc tìm kiếm những phương án khác tích cực hơn. Trắng có thể buộc Đen nhượng lại ô trung tâm mạnh e5 (xem Bẫy Tarrasch), cũng khá đáng chú ý nhưng không đến mức nghiêm trọng.

Biến thể chậm của Phòng thủ Stenitz (3...a6 4.Ta4 d6) tạo cho Đen một thế trận tự do hơn và phương án này phổ biến hơn.

Phòng thủ Schliemann: 3...f5

Phòng thủ Schliemann hay Gambit Schliemann–Jaenisch (ECO C63), 3...f5!?, một diễn biến sắc nét trong đó Đen có ý định tấn công bên cánh Vua, và thường sẽ thí một hoặc hai Tốt. Mặc dù nhiều người nhận định phương án này là không rõ ràng, nó đôi khi vẫn được sử dụng bởi các kỳ thủ hàng đầu như là một thứ vũ khí đem lại bất ngờ. Phòng thủ Schliemann được biết đến lần đầu bởi Carl Jaenisch vào năm 1847 và do đó thi thoảng nó cũng được mang tên ông. Dù vậy sau đó nó được đặt theo tên của Adolf Karl Wilhelm Schliemann (1817–72), một luật sư người Đức, thực ra diễn biến mà Schliemann từng chơi trong khoảng thập niên 1860 là một phương án gambit trong Phòng thủ Cordel (3...Tc5 4.c3 f5). Câu trả lời phổ biến nhất của Trắng cho nước 3...f5!? là 4.d3 hoặc 4.Mc3, diễn biến sau 4.Mc3: 4.Mc3 fxe4 5.Mxe4 d5, với một thế trận phức tạp sau đó, hoặc nếu Đen 5...Mf6 thường sẽ dẫn đến thế trận bình ổn hơn.

Phòng thủ cổ điển: 3...Tc5

Phương án này còn được gọi là Phòng thủ Cordel (ECO C64), 3...Tc5, có khả năng đây là biến cổ nhất của Ruy Lopez, và từng thi thoảng được chơi bởi Boris Spassky và Boris Gulko. Trắng thường đáp trả với nước phổ biến nhất 4.c3, khi đó Đen sẽ có thể lựa chọn phương án 4...f5, Gambit Cordel, dẫn đến thế trận sắc nét, nước tiếp theo mạnh nhất cho Trắng là 5.d4. Thay vì 4...f5, Đen cũng có thể chọn phương án chắc chắn hơn 4...Mf6, tiếp đến là 5.0-0 0-0 6.d4 Tb6 dẫn đến Phương án Benelux. Sự lựa chọn thay thế chủ yếu của Trắng cho nước 4.c3 là 4.0-0, khi đó Đen có thể chuyển về Phòng thủ Berlin với 4...Mf6, hoặc 4...Md4 cũng không quá tệ cho Đen

Một phương án thay thế khác cho Trắng là fork trick: 4.Mxe5. Có một vài ván đã từng trải qua diễn biến này, nhưng không có những bác bỏ rõ ràng cho Đen khi chơi nó. Cái tên xuất phát từ việc nếu Đen ăn Mã 4...Mxe5 Trắng sẽ 5.d4, chĩa (fork) đôi hai quân của Đen.

Phòng thủ Berlin: 3...Mf6

Phòng thủ Berlin, 3...Mf6, từ lâu đã có tiếng là chắc chắn và thường được dùng với ý định thủ hòa, nó đôi khi cũng được gọi là "Bức tường Berlin".[20] Trong giai đoạn cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 phương án này đã được chơi bởi Emanuel Lasker và một số kỳ thủ khác, người thường chọn câu trả lời 4.0-0 với 4...d6 theo phong cách của Phương án Steinitz. Diễn biến này cuối cùng đã không còn được ưa thích, giống như Phòng thủ Steinitz cổ, do tính thụ động, và toàn bộ các biến dần trở nên hiếm gặp. Arthur Bisguier đã chơi Phòng thủ Berlin trong nhiều thập kỷ, nhưng ông luôn chọn 4.0-0 Mxe4. Vào năm 2000, Vladimir Kramnik đã sử dụng nó như một thứ vũ khí nhằm mục đích cầu hòa trước Garry Kasparov. Sau đó phương án này đã trải qua một giai đoạn trở lại đáng chú ý, khi mà thậm chí các kỳ thủ có lối chơi năng động như Alexei Shirov, Veselin Topalov, và Kasparov cũng đã thử chơi nó, và Magnus Carlsen cũng như Viswanathan Anand cả hai đều sử dụng Phòng thủ Berlin trong các trận chung kết giải Vô địch Cờ vua Thế giới các năm 2013 và 2014.

Nước 3...Mf6 của Đen không nhằm đe dọa đến Tốt e của Trắng, nếu Đen ăn Tốt, Trắng cũng sẽ ăn lại Tốt e5.(Seirawan 2003:52)Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFSeirawan2003 (trợ giúp) Trắng thường nhập thành 4.0-0, sau đó Đen có thể chọn chơi phương án chắc chắn 4...Mxe4 (Phương án mở) hoặc 4.Tc5 hiếu chiến hơn (Phương án cổ điển của Phòng thủ Berlin). Nếu 4...Mxe4 tiếp tục sẽ là 5.d4 (5.Xe1 Md6 6.Mxe5 cũng hợp lý) Md6 (5...Te7 là Phương án Rio de Janeiro) 6.Txc6 dxc6 7.dxe5 Mf5 8.Hxd8+ Vxd8 và Trắng được cho là có lợi thế nhỏ, khi mà cấu trúc Tốt ổn hơn và vị trí Vua Đen không tốt cho lắm. Dù vậy nếu so sánh, Đen có được một cặp Tượng và thế trận của họ cũng không yếu. Sẽ là khó cho Trắng để có thể khai thác được lợi thế về cấu trúc các quân nếu không mở cờ, khi đó cặp Tượng của Đen sẽ là một lợi thế không nhỏ cho họ. Cả bốn ván trong trận đấu giữa Kasparov và Kramnik đều theo diễn biến này và kết quả là cả bốn ván đều hòa. Một sự lựa chọn thay thế khác cho Đen, mặc dù hiếm thấy kể từ sau thập niên 1890, là 6...bxc6 7.dxe5 Mb7, Trắng sẽ có lợi thế bất chấp cặp Tượng của Đen, dù vậy sẽ khó cho họ để có thể có được những pha phản công tích cực.

Nếu Trắng chơi 4.c3 sẽ chuyển về Khai cuộc bốn Mã, Phương án Tây Ban Nha.

Trắng cũng có thể thử 4.d3. Đây được gọi là "nước đi Steinitz", với nước đi này Steinitz đã có rất nhiều những chiến thắng ngoạn mục trong suốt những năm ông thống trị ngôi vô địch thế giới.[21] Câu trả lời cơ bản của Đen là 4...d6 và 4...Tc5. Trong cả hai trường hợp Trắng đều sẽ chơi 5.c3. Một lựa chọn không phổ biến và mơ hồ đó là 4...Me7, với nỗ lực thiết lập Bẫy Mortimer.

Phòng thủ Berlin có mã ECO từ C65 đến C67. C65 bao gồm các phương án khác 4.0-0, và 4.0-0 Tc5. C66 là 4.0-0 d6. Diễn biến 4.0-0 Mxe4 thuộc C67.

Những nước đi khác

Những nước đi thứ ba ít phổ biến của Đen:

• 3...Tb4 (Phòng thủ Alapin)
• 3...Hf6
• 3...f6 (Phòng thủ Nuremberg)
• 3...He7 (Phương án Vinogradov)
• 3...Ma5 (Phòng thủ Pollock)
• 3...g5 (Phòng thủ Brentano)
• 3...Td6
• 3...b6? (Phòng thủ Rotary hay Phòng thủ Albany)
• 3...d5? (Gambit Sawyer's)
• 3...Te7 (Phòng thủ Lucena)
• 3...a5 (Phương án Bulgaria)